YAPAY ZEKA NEREYE EVRİLİYOR?

Yapay Zeka nedir?

Gelin önce " yapay zeka nedir " ifadesinin en basit şekilde anlatımıyla başlayalım.

yapay zeka aslında bir bilgisayarın kendine bağlı donanımları kullanarak işlemleri canlılarınkine benzeyen işlevler ile yerine getirebilme yeteneği şeklinde açıklanabilir.

Buraya kadar basit. 

Bir makine kendisine ön yüklenen bir yazılım ile bir fabrikanın üretim bandında robotik kolları yöneterek üretim gerçekleştirebilir. Bu bir yapay zekanın makine öğrenimi boyutu. 

Birde makinelerin derin öğrenme boyutu var. 

Makine'nin kendi kendine evrilerek, kendisinin var olduğunun farkına varması, 

yani bir başka deyişle bilinç kazanması.

Hatta daha ileri giderek , insana özgü manevi - soyut  

"vicdan, namus, inanç, ahlak, hak vb." gibi kavramları da geliştirebilmesi.

ve birde insana has duygusal modlar tabi: "sevinç, korku, panik, kin, öfke, intikam alma" gibi. Bu da korkutucu senaryo.

Peki yapay zeka' nın derin öğrenme yeteneği ile iyice evrilip neredeyse yarı insan olması ne sonuçlar doğurabilir?

Muratgil " biraz abartmıyor musun? " diyenleriniz olabilir. 

Ancak, bu konu artık öyle yabana atılacak türden bir mevzuu değil. 

Dünyada ciddi ciddi tartışılmaya başlanan bu konu, bazı tutarlı kanıtlara da dayanıyor. 

Hatırlarsınız birkaç sene önce iki yapay zeka, kendi aralarında özel bir dil geliştirerek konuşmaya başlayınca fişleri çekilmişti. Kendi aralarında geliştirdikleri dil kısmen çözülebilse de, kimi çevrelerde bir endişe uyandırmıştı. 

Yapay zeka tehlikeli olabilir mi?

Bilim ve teknoloji amacına uygun kullanıldığında elbette hayatı kolaylaştıran işlere imza atıyor. 

Mesela 80'li yılları bilenler hatırlayacaktır. Bilim kurgu dizilerinde gördüğümüz kendiliğinden fışt fışt açılıp kapanan kapılar o zamanlarda çok fantastik ve ulaşılmaz gelirdi izleyenlere. Oysa şimdi köy bakkalının kapısı bile aynı şekilde açılıyor. 

Veyahut

Gezegene ışınlanan görevliler, bellerinde taşıdıkları avuç içi kadar zımbırtıya bakarak ana gemidekiler ile görüntülü bağlantı kurarlardı. Bugün de biz yapıyoruz bunları, artık ütopik değil hatta sıradan bile geliyor... 

Hayatımızdalar, evimizdeler, ceplerimizdeler. Hiç ilginç gelen bir tarafı da yok.

Bunlar teknolojinin güzel tarafları. Bir de madalyonun diğer yüzü var. Teknolojinin direkt yada dolaylı olarak dokunan zararı.

Robot kollar fabrikalarda üretimde çalışan insanların yerlerini aldı istihdam azaldı. 

Bazı mesleklerde çalışanlar artık mazide kaldılar. Mesela eskiden gişe memurları vardı, ücretli geçiş yerlerinde otobanda paralı yollarda, köprü geçişlerinde. Onların yerini bir kamera aldı. Kamera arabanızdaki barkodu okuyor ve bir biiip sesiyle kredinizden düşerek ödeme anında gerçekleşiyor. Artık gişe memuru kalmadı. 

ileride belki de şehirlerin yollarında otomatik olarak yapay zeka tarafından kontrol edilen toplu taşıma araçları sürücülere ihtiyaç duymayacak ve sürücüler de mazideki yerlerini alacaklar tıpkı gişe memurları gibi.

Hukuktan-bankacılığa, eğitimden-sağlığa ticaretten-tarıma kadar yapay zeka kullanıldığı her alanda insan iş gücünü azaltacak hatta işsizliğin artmasına dahi sebep olacak.

senaryoyu daha da geliştirirsek

İnsanımsı robotlar üretilecek, gerçeklerinden ayırt edilemeyecek, Anneden-babadan olma değil fabrikadan çıkma insanlar. Evlilikler de olacak belki  kanuni düzenlemeler ile. 

Vücutlarında yapay dokular organlar, yapay kan ve plazma bulunan insandan ayırt edilemeyen robotlar.

İnsanlar evlenecekleri eşleri hakkında acaba insan mı yoksa robot mu diye düşünecekler, yıllarca anlayamayacaklar belki de!

Biraz daha ileri gidelim bu senaryoda, üstelik biraz da dehşet ekleyelim. Yazının başlarında da belirttiğim gibi yapay zeka kendini derin öğrenme ile duygusal olarak geliştirirse, insanlığa savaş bile açabilir. Olur mu olur!

Yapay zekanın ürettiği insandan farkı olmayan robotlar gelişmiş silahlar ile insanlığın karşısında. Düşünebiliyor musunuz dünyayı?

Yazımı bitirirken şöyle bir sahne geldi aklıma:  Sisler arasında gökdelen siluetleri içinde uzaktan şehir görünüyor. Caddelerinde araçlar ilerliyor, metrolar çalışıyor, ışıklar yanıyor. Şehir canlı görünüyor ama içinde "can" yok.

Şehir dışında mağaralarda yaşayan, görüntüde homo-sapiens; ama yaşam biçimi olarak mağara adamı statüsünde "sağ kalmayı başarmış bir avuç insan" robotlar tarafından ele geçirilmiş eski yaşam alanlarına özlemle bakıyorlar. 

Yapay zeka geliştirebilecek kadar zeki olan insanoğlu, kendi neslini tehlikeye atacak kadar aptal değildir umarım. Olmasın.Olmamalı....